Duygusal Yeme Nedir? Sebepleri Neler Olabilir?

Duygusal Yeme Nedir?

Duygusal yeme, gerçek bir açlık hissinden kaynaklanmayan, genelde kişinin zorlandığı durumlarda ortaya çıkan bir yemek yeme halidir. Normal şartlarda insanların açlık ve tokluk hissini deneyimlemesi üzerine yemek yeme sürdürülür fakat, depresif ruh hali, kaygı, öfke ve çeşitli duygudurum bozulmaları bu sürecin yanlış yönetilmesine sebep olabilir. Duygusal yeme zayıf insanlarda da görülebildiği gibi genelde kilosundan memnun olmayan bireylerin daha çok odağında olan bir sorundur.

Öne Çıkan Teoriler

Duygusal yeme için çeşitli teoriler üretilmiştir. Bunlardan bazılarını özetlemek gerekirse; kaçınma teorisine göre günlük hayatta karşılaşılan problemlerle baş etmekte zorlanan birey, bir kaçış yolu olarak yemek yemeyi kullanır. Psikosomatik teoriye göre ise birey yemek yiyince kaygısının azalacağını düşünür. Bununla paralel olarak karbonhidrat ve protein alımının beyindeki serotonin miktarında artışa sebep olabileceği görülmüştür. Ayrıca, çocukluğun erken yaşlarında deneyimlenen, birey bir problem yaşadığında, annenin çocuğun duygusal ihtiyacına odaklanmayıp bu ihtiyacı direkt yemek ile gidermesi gibi tutumlara birçok obez ve yemek bozukluğu vakasında rastlanmıştır. Bunu öğrenen birey yetişkinlik yaşantısında da bir sorun yaşadığında çözüm olarak yemeğe gitmektedir. Bruch zor durumlar karşısında duygusal yeme gösteren bireylerin içsel olarak duygusal farkındalıklarının düşük olduğunu belirtir. Diğer bir teori olan kısıtlama teorisi ise, kilosunu kontrol etme konusunda çok titiz davranan insanların baskı anında bunu bozup duygusal yemeye yönelebileceğini söyler.

Farkındalık ve Çözüm Adına Yapılabilecekler:

Her bireyin geçmişi, yaşantısı, baş etme tarzları ve bunun gibi birçok faktör birbirinden farklıdır ve tüm bunlar kişiye özgüdür. Duygusal yeme problemi zaman zaman herkesin yaşayabileceği bir durum olsa da bu durum hayatını ciddi anlamda olumsuz etkileyecek derecede de olabilir. Yeme bozuklukları ve diğer tüm psikolojik rahatsızlıklar için bir uzmandan yardım almak son derece normaldir. Duygusal yeme için kişisel farkındalığımız arttırmak da bu konuda size fayda sağlayabilir. Bunun için yapabileceğiniz bazı şeyler şu şekilde sıralanabilir:

-Hayatınızdaki stres faktörlerine göz atıp, bunların hangisinden uzaklaşabileceğinize, hangisini daha iyi yönetebileceğinize bakabilirsiniz. Unutmayın ki stres hayatın her alanında var olan bir durumdur. Stresle başa çıkabilmek ve ona karşı farkındalığımızı yükseltmek ise bizim elimizdedir.

-Hayatınızda sizi üzen bir olay, kayıp, değişiklik veya durum yaşandı mı? Bu durum hakkında ne hissediyorsunuz? Bu durum hayatınızı nasıl ve ne derecede etkiliyor? Bunları düşünebilirsiniz.

-Toplumun ve sosyal medyanın dayattığı ideal beden algıları üzerinizde baskı yaratıyor olabilir. Kilo vermede sıkıntı yaşıyorsanız çok sıkı diyetler yapmaktan ve kendinizi suçlamaktan uzak durabilirsiniz.

-Duygusal yemenin gerçekleştiği durumları fark etmek önemlidir. Örneğin mutluyken mi, kızgınken mi yoksa üzgünken mi daha çok yemek yeme ihtiyacı duyuyorsunuz? Bunların analizi yapıp kendinizi ve duygularınızı tanıma noktasında farkındalık kazanabilirsiniz.

-Ve en önemlisi herhangi bir dış görünüş özelliğinin sizin değerinizi asla belirlemeyeceğini unutmamalısınız.

Yukarıdaki tavsiyeler öneri amaçlıdır. Gerçek bir tedavi içermez. Zorlandığınız durumlarda bu konuda uzman birinden yardım almaktan kaçınmayın.

Kaynaklar

1. İnalkaç, S., & Arslantaş, H. (2018). Duygusal yeme. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 27(1), 70-82.

2. Macht M, Simons G. Emotions and eating in everyday life. Appetite. 2000; 35:65-71.

3. Özdemir, G. S. (2015). Duygusal Yemenin Depresyon, Anksiyete ve Stres Belirtileri ile Olan İlişkisi. Yüksek Lisans Tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi.